MUSEVİ KÜLTÜRÜ

[GÖZLEM]

A) MUSEVİLERDE EVLİLİK

MUSEVİLER'İN EVLİLİĞE BAKIŞ AÇISI

Mutlu bir evli çift, iki kumruya benzetilebilir. Kumruların özellikleri nelerdir:

1) Kumru hiçbir zaman el değiştirmez.
2) Kumru hiçbir zaman başkasının yuvasına girmez.
3) Kumru kolay memnun olur.
4) Kumru kendini içinde bulunduğu duruma uyarlar.
5) Kumru aynı zamanda iki kanatla süzülmez; bir kanadını dinlendirir ve diğerini çarpar. Böylece asla terk etmeme özelliğini gösterir.

“Erkeğin yalnız kalması iyi değildir” (Beregit)

Erkek ve dişi cinsler görünürde her hayvan türünün üremesi ve çoğalması için yaratılmıştır. Ancak Tora bize daha derin bir bakış açısı vererek seksin kişinin içsel ruhu üzerinde de bir etkisi olduğunu ve sadece türlerin çoğalmasının yolu olmadığını söyler.

(R. Neria, Mul Mevuhat Hamateranut)

Cinsel ilişki idealde iki insan ruhunun bağılılığının fiziksel ifadesi ve aralarındaki bağları güçlendirmenin yoludur. Bilgelerimiz mutlu bir evli çiftin, yakıcı bir ateşin değil Tanrı’nın varlığının yanında bulunmasını hak edeceğini söylemiştir. (İbranice “erkek” ve “kadın” sözcüklerinden Tanrı’nın adını oluşturan harfleri çıkardıktan sonra geriye “ateş” sözcüğü kalır.) Evli bir çift Tora’nın talimatlarını izlerse doyurucu bir ilişkinin sıcaklığını hissedecektir.

Yaşadığımız uzay çağının zorluğu, tinsel gerçeğin varlığın nadiren göz önüne alması ve çok az kişinin gerçek tatmin ve ruh huzuru bulmasıdır. Bu, sağır bir insana güzel bir senfoniyi tarif etmeye çalışmak gibidir.
Bazıları karı ile koca arasındaki yakın ilişkiyi “genetik” ya da “tarihi” seklinde açıklamaya çalışır. Ama yeni evli herhangi bir çift evlilikte yalnızca “tarih”ten çok daha fazlasının olduğunu söyleyebilir. Nispeten kısa bir zamandan beri birbirini tanıyan iki insan evlendikten sonra birbiriyle dünyadaki herkesten daha fazla yakınlaşacaktır. Bir koca baskıcı bir ülkeden çıkmak üzere bir başkası için vize almışsa, annesini “tarihi” olarak daha uzun bir süreden beri tanıdığı halde vizeyi karısına verecektir. Evli çiftler birbirlerinin bir parçası gibi olur ve dünyadaki hiçbir kuvvet karı ve kocayı farklı düşünmeye zorlayamaz. Bunu gerçekten anlar ve esinizle “bir can” olduğunuzu hissederseniz, o zaman evliliğiniz birbirinizi tamamlama amacına ulaşacaktır.

[GÖZLEM]

MUSEVİ KÜLTÜRÜ

EVLİLİK TÖRENİ

Berahalari söyleyen kisinin, gelin ve damadi evlilik bagiyla bir araya getirmeye konsantre olmasi gereklidir. Ayni sekilde gelin ve damadin da bu törenle artik evlilik baği ile birbirlerine bağlanacaklarini akillarinda tutmalidirlar (Ben Ys Hay – sofetim; Madde 2).

Hazan, Erusin berahalarini söylemeden önce söyle der:

Savri Maranan; Dinleyin Baylar;


Orada bulunanlar cevap verirler:

leHayim.
Hayata!


Ardindan berahalarin söylenmesine baslanyr.

Baruh Ata AD… Elo-enu Meleh aOlam, Bore Peri aGefen
Bagin meyvesini yaratan Evrenin Krali, Sen, Tanri’miz Agem; Mübareksin.



Baruh Ata AD… Elo-enu Meleh aOlam, Aser Kidesanu Bemitsvotav, Vetsivanu Al aArayot, Veasar Lanu Et aArusot, Veitir Lanu Et aNesuot Lanu Al Yede Hupa veKidugin. Baruh Ata AD. Mekades Amo Yisrael Al Yede Hupa veKidusin.
Bizi emirleriyle kutsayan, bize yasak iliskilerle ilgili emir veren, nisanlanmiş kadinlari bize yasaklayan[2] ve bize – (sadece) bizimle Hupa ve Kidugin yoluyla evlenmis olan kadinlar için – izin veren Evrenin Krali, Sen, Tanri’myz Agem; Mübareksin. Halky Yisrael’i Hupa ve Kidu?in ile kutsayan Sen, Agem; Mübareksin.


Hazan saraptan bir yudum alir ve kadehi damada verir. Damat da bir yudum aldyktan sonra kadehi geline verir ve gelin de saraptan bir yudum içer. Bunun ardindan damadin nişani gerçekleştirmesini gözlemleyecek şahitler çagrilyr.

Daha sonra nisan, damat tarafyndan, geline bir yüzük vermesiyle gerçekleştirilir. Damat bunu yapmadan önce, Rabi’nin ardyndan kelime kelime tekrarlayarak su cümleyi söyler:

Are At Mekudeset Li beTabaat Zo Kedat Mose veYisrael.
Yste, sen benim için, bu yüzükle, Mose ve Yisrael’in[3] kanununa göre kutsanmaktasyn[4].


Ardyndan damat yüzügü gelinin sag elinin isaret parmagyna yerlestirir. (Ben is Hay – sofetim; Madde 9)
Damadyn yeni bir Talet giymesi adeti vardyr (Ben is Hay – sofetim; Madde 12). Eger Talet’i gün batimindan önce giyerse, giymeden önce “Leitatef Betsitsit” ve ardyndan “?eeheyanu” berahalaryny söyler. Güne? batmy?sa sadece “?eeheyanu” berahasini söyler.

Bazy cemaatlerde bu noktada Ketuba (evlilik anlasmasy) okunur.

sarap kadehi daha sonra tekrar doldurulur ve tören Nisuin ile devam eder.

Nisuin (Dügün)

Veyiten Leha aElo-im miTal asamayim umismane aArets veRov Dagan veTiro?.
Ve Tanry sana göklerin çiyinden ve topragyn yagyndan ve bugday ve sarabyn bolundan versin.[5]


seva Berahot (Yedi Beraha)

Yedi berahanyn buradaki düzeni, dügün töreni esnasyndaki syraya göre verilmi?tir. Ancak dü?ünü takip eden yedi gün boyunca, her yemekten sonra Birkat Amazon’un (Yemek sonrasy dua) ardyndan okunan ?eva Berahot söz konusu oldu?unda, Bore Peri Agefen berahasy, Birkat Amazon’a liderlik yapan ki?i tarafyndan, en sonda okunur.

Hazan, ?eva Berahot’u söylemeden önce ?öyle der:

Savri Maranan; Dinleyin Baylar;


Orada bulunanlar cevap verirler:

leHayim.
Hayata!


Ardyndan berahalaryn söylenmesine ba?lanyr.

Baruh Ata AD… Elo-enu Meleh aOlam, Bore Peri aGefen
Ba?yn meyvesini yaratan Evrenin Kraly, Sen, Tanry’myz A?em; Mübareksin.




Baruh Ata AD… Elo-enu Meleh aOlam, ?eakol Bara liHvodo.
Her ?eyi Kendi Onuru için yaratan Evrenin Kraly, Sen, Tanry’myz A?em; Mübareksin.[6]



Baruh Ata AD… Elo-enu Meleh aOlam, Yotser aAdam.
Ynsany ?ekillendiren Evrenin Kraly, Sen, Tanry’myz A?em; Mübareksin.



Baruh Ata AD… Elo-enu Meleh aOlam, A?er Yatsar Et aAdam beTSalmo, beTSelem Demut Tavnito; Veitkin Lo Mimenu Binyan Ade Ad. Baruh Ata AD… Yotser aAdam.
Ynsany Kendi görüntüsünde; Kendi benzerli?inin görüntüsünde ?ekillendirmi? olan ve ona kendisinden ebedi bir yapy olu?turan[7] Evrenin Kraly, Sen, Tanry’myz A?em; Mübareksin. Ynsany ?ekillendiren Sen, A?em; Mübareksin.




Sos Tasis Vetagel Akara beKibuts Banea leToha biMera beSimha. Baruh Ata AD… Mesameah Tsiyon Bevanea.
Kysyr kadyn[8], çocuklarynyn, içine çabuklukla ve sevinçle toplanmasyyla[9] fazlasyyla mutlu olsun. Tsiyon’u çocuklaryyla sevinçli kylan Sen, A?em; Mübareksin.



Sameah Tesamah Reim Auvim, Kesamehaha Yetsireha beGan Eden miKedem. Baruh Ata AD… Mesameah Hatan veHala.
Sevilen yol arkada?laryny[10], typky çok önceleri Eden bahçesinde ?ekillendirdi?in ki?iyi sevindirdi?in gibi fazlasyyla sevindir. Damady ve gelini sevindiren Sen, A?em; Mübareksin.



Baruh Ata AD… Elo-enu Meleh aOlam, A?er Bara Sason veSimha Hatan veHala, Gila, Rina, Ditsa veHedva, Aava veAhva, ?alom veReut. Meera, AD… Elo-enu, Yi?ama beAre Yeuda uvHutsot Yeru?alayim, Kol Sason veKol Simha, Kol Hatan veKol Kala, Kol Mitsalot Hatanim meHupatam, uNarim miMi?te Neginatam. Baruh Ata AD… Mesameah eHatan Ym aKala.
Damat ve gelinin mutluluk ve sevincini, ne?eyi, ?arkyyy, zevki ve memnuniyeti, sevgiyi ve karde?li?i, bary?y ve arkada?ly?y yaratan Evrenin Kraly Sen, Tanry’myz A?em; Mübareksin. Yeuda’nyn ?ehirlerinde ve Yeru?alayim’in sokaklarynda, mutluluk sesi ve sevinç sesi, damat sesi ve gelin (sesi) damatlaryn Hupa’laryndan (yükselen) sevinç çy?lyklarynyn ve gençlerin ?arkyly ziyafetlerinin sesi, çabuklukla duyulsun; ey Tanry’myz A?em! Damady gelinle birlikte sevinçli kylan Sen A?em; Mübareksin.[11]


Damat ?araptan bir yudum alyr ve kadehi geline verir. Gelin de bir yudum ?arap içer.

Damat daha sonra ?u pasuklary okur (Ben Y? Hay – ?ofetim; Madde 11):

Ym E?kaheh Yeru?alayim Ti?kah Yemini. Tidbak Le?oni leHiki Ym Lo Ezkerehi, Ym Lo Aale Et Yeru?alayim Al Ro? Simhati.
Seni unutursam ey Yeru?alayim, sa? elim (i?levini) unutsun. Seni hatyrlamazsam, Yeru?alayim’i sevincimin üzerine yükseltmezsem, dilim dama?yma yapy?syn.[12]


Damat daha sonra, Yeru?alayim’in yykyly?ynyn hatyrasyna aya?yyla cam bir bardak kyrar (Ben Y? Hay – ?ofetim; Madde 11).

[1] Evlilik Töreni : Yahudi geleneklerine göre dü?ün iki bölümden olu?ur: 1. Erusin (ya da Kidu?in) ve 2. Nisuin.

(Burada Ni?an ?eklinde açyklanan) Erusin, damadyn geline yüzü?ü verdi?i ve ardyndan “Are At Mekude?et Li Kedat Mo?e veYisrael – Y?te, sen benim için, Mo?e’nin ve Yisrael’in kanununa göre kutsanmaktasyn.” cümlesini söyledi?i bölümdür. Bu andan itibaren çift, aralaryndaki ba?yn ancak bo?anma veya birinin ölümü ile bozulabilece?i ?ekilde, evli konumundadyr. Ancak bu noktadaki konumlary, henüz birlikte ya?ayabilmelerine olanak sa?layacak halde de?ildir ve evlilik sorumluluklary henüz yürürlü?e girmi? sayylmamaktadyr. Aralaryndaki ba?, ancak (burada Evlilik olarak açyklanan) Nisuin’den sonra en son halini alyr. Nisuin (Hupa altynda gerçekle?en seremoni), berahalaryn söylenmesi ve damatla gelinin, ba?ba?a kalacaklary bir odaya girmeleri ile yerine getirilir.

(Hupa, damat ve gelinin, dü?ün syrasynda altynda durduklary, dört çubuk üzerine gerilmi? bir gölgeliktir. Ystanbul ve di?er bazy cemaatlerde Hupa yerine Talet kullanylyr. Bazy geleneklerde ise Hupa altynda, gelin ve damatyn üzerine Talet atylyr. Bu, gelin ve damadyn ayny çaty altynda birle?tiklerini simgeler.)

Eski zamanlarda, Erusin ve Nisuin, farkly zamanlarda gerçeke?tirilirdi. Yki tören arasyndaki süre bir yyla kadar uzayabilirdi. Ancak günümüzde her iki seremoni de Hupa altynda gerçekle?tirilir. Bu sebeple “Mekade? Amo Yisrael Al Yede Hupa veKidu?in – Halky Yisrael’i Hupa ve Kidu?in ile kutsayan” berahasy söylenir.

[2] Kidu?in’den (ya da Erusin’den) sonra erkek ve kadyn henüz birlikte ya?ayabilecek konumda de?ildirler. Bu durum Nisuin’in gerçekle?mesine kadar devam eder.

[3] Ba?ka bir deyi?le, Yisrael’in Bilgelerinin.

[4] Daha önce Ni?an olarak açyklady?ymyz Kidu?in’in tam kar?yly?y Kutsamalar ?eklindedir. Buna göre erkek kadyn için, kadyn da erkek için kutsaldyr ve birbirleri dy?yndaki herkese, kutsal birer obje gibi yasaktyrlar.

[5] Bere?it 27:28

[6] Evlilik yoluyla Tanry’nyn Yaratyly? planynyn yerine getirilmesine katkyda bulunmu? oluruz (Abudarham).

[7] Ona kendisinden ebedi bir yapy olu?turan… : Tanry Hava’yy, Adam’yn kaburga kemi?inden yaratmy?ty.

[8] Kysyr Kadyn : Yykyly?yndan sonraki buruk haliyle kysyr bir kadyna benzetilen Yeru?alayim.

[9] Yisrael’in tüm sürgünleri Yeru?alayim’e dönsün ve Yeru?alayim, çocuklarynyn dönü?üyle sevinsin. Burada Ma?iah dönemine gönderme yapylmaktadyr.

[10] Sevilen yol arkada?lary : Gelin ve damat.

[11] Bu beraha, gelin ve damadyn, hayatlarynda yaptyklary her i?te mutluluk bulmalary yönünde bir dilektir. (Ra?i – Ketubot 8a)

[12] Teilim 137; Ba?ka bir deyi?le, e?er seni mutlu zamanlarymda sürekli olarak hatyrlamazsam, dilim dama?yma yapy?syn ve konu?mamy imkansyz kylsyn.

[GÖZLEM]

Yahudiliğin A-B-C'si

Bütün sistemler temel prensipler üzerine kurulmuştur. Okumayi ve yazmayi ögrenmek isterseniz öncelikle alfabeyi ögrenmelisiniz. Yahudiligin de herşeyin üstüne kurulu oldugu bir “ABC” si vardir .

Yahudiliğin A’sı

Hepimizin kabul ettiği bir şey insanların bir toplumun parçası olduğudur.
Çin’de doğmuş olsaydık, büyük bir ihtimalle küçük kırmızı bayrakları veya Mao’nun ünlü sözlerinin olduğu kitabını sallayacaktık. “Yaşam Felsefesi”nin kaynağını sorgulayın. Yaşama yaklaşımın bir Yunanlı bir Doğulu veya bir Yahudi gibi mi yaklaşıyorsun ? Çoğunlukla kendi iç araştırmamızı yapmadığımız sürece içinde yaşadığımız “toplum” bizim “standart felsefemiz” olacaktır .
Eğer biz toplum tarafından bu kadar etkileniyorsak , o halde kendi öncelikli inançlarımızı ve kimliğimizi nasıl ayırdedeceğiz , seçeceğiz ? Doğru ile yanlışı nasıl tanıyacağız ? Gerçek için bağımsız , özgür sonuca nasıl varacağız ? İçinde bulunduğumuz toplumun bir ürünü olmaktan kendimizi nasıl sakınacağız?
Yahudiliğin “A”sı bu sorulara cevap vermektedir.

Çocuk Hikayelerinin Gücü

Fikirler toplum bilincine değişik yollarla sızar: Edebiyat,okul,din v.s... En etkili yollardan biri de çocukken bize anlatılan hikayelerdir.Bu hikayeler birçok mesaj iletirler. Yahudiliğin de çocuklarımızın bilincini şekillendiren kendi hikayeleri vardır.Talmud'dan bir hikaye :
Annemizin karnındayken Tanrı yaşam için bize gerekli her bilgiyi öğretmesi için bir melek gönderir.
Sonra da doğmadan önce melek burnumuzun altına dokunarak hepimizde olan üst dudak şeklini verir.
Ve meleğin bize anlattığı herşeyi unuturuz.
Bu hikayenin bir çocuğa vereceği ders ne olabilir ?
Yaşam hakkında öğrenmek için içimize bakmamız gerektiğini.Bilincimizin derinliklerinde yaradılışın amacının bilgisi vardır.Nasıl sevmeli,potansyelimize nasıl erişmeli..Hepsi oradadır.Biz sadece onu hatırlamak için çaba göstermeliyiz.
Bu ders Yahudiliğin eğitime bakış açısıdır.Kimse başka birine yeni birşey öğretemez.Öğretmen daha çok öğrencinin zaten bildiği bir şey için bağlantı kurmasına izin verdiği ölçüde bilgi toplar- ve öğrenci kendi başına tekrar keşfeder.
İçimizdeki bilgi, toplumun etkilerinden sıyrılıp yükselmemize ve bağımsız olmamıza izin verendir.
Gerçeği sorguladığımızda Uzakdoğu'ya gitmemize veya dağın tepesine tırmanmamıza gerek yoktur.Gerçek tam burnumuzun altındadır.Parmağınızı bu belirleyici noktanın üzerine koyun ,konuşmayı kesin ve düşünmeye başlayın.Gerçeğin bilgisi hepimizin içinde var.
Bu Yahudiliğin A' sıdır.

Yahudiliğin B'si

Yaşami tamamiyla anlayabilmek için , bizden ne istendigini bilmemiz gerekir. Ne için yaratildiginizi ? Varligimizin anlami nedir?
Şu soruyu soralim : Tüm ebeveynler çocuklari için ne ister ? Saglikli ,güçlü ve mutlu olmalarini . Güneşin altinda her tür iyilige sahip olmak . Niçin ? Hayattan daha çok zevk alabilmeleri için . Yalnizca zevk .
Çocuğunuz PacMan oynamaktan zevk alacaktır , ancak profesyonel bir PacMan oyuncusu olması için okulu bırakmasına izin vermezsiniz . Onun daha iyiye layık olduğunu bilirsiniz.
Tanrı da bize aynı şekilde bakar. Bizim göklerdeki babamız olarak , bize iyilik ve mutluluk bahşetmek için yarattı . Ve bize Tora'yı verdi - yaşam yönergelerini - bu dünyadan maximum mutluluğu ( zevki ) sağlamayı öğretmek için .

İnsanlar Memnuniyeti Ararlar

Kalem yazmak için yapılmıştır. Eğer biri size kaleminizin bir kürdan olduğunu söylerse ne olur ? Siz de bunun çok gülünç olduğunu ve neden içinde mürekkep olduğunu söylersiniz . Üstelik dişlerinizin arasına bile giremez.
Bir nesnenin amacının ne olduğunu nasıl belirlersiniz ? Onun yapısını inceleyerek. Kalemin yazmak için olduğunu bilirsiniz çünkü içindeki tüm elemanlarının gösterdiği şey budur ve onun en iyi yazmak için kullanıldığını bilirsiniz.
Yahudilik , insanın zevk almak için dizayn edildiğini söyler . Aslında , insanoğlunun aldığı her kararın bir temel kritere bağlı olduğunu görürüz : Bu bana zevk verecek mi ?
Bu bir akşam yemeginde ne yiyecegimiz , boş zamanlarda ne yapacagimiz , kiminle evlenecegimiz , ne meslek seçecegimiz - tüm bunlarin temelinde zevk almak vardir . Eger bu bize aci verecekse ondan kaçiniriz , zevki öngörüyorsa ona dogru gideriz.
Tanrı dünyayı ve içindeki herşeyi bize zevk versin diye yaratmıştır . Hayatın amacı bu zevki elde etmektir . Ebeveynlerin çocuklarının hayattan zevk almasını istedikleri gibi . Tanrı da çocuklarının tamamıyla hayattan zevk almalarını istemektedir . Bu yahudiliğin " B " sidir .

Yahudiliğin C’ si

Eğer Tanrı bizim zevk almamızı istiyorsa, biz de bunu istediğimize göre neden bu sürekli olmamakta ?
Herkes iyi olmak ve kendi sorumluluklarını yerine getirmek ister.Bu insana zevk verir.Ancak biz çoğunlukla en kolay yolu seçeriz.Gerçek mutluluğa odaklanmayı unuturuz.
Evliliğimizin iyi gitmesini ister ancak yeterli dikkati göstermeyiz.Ailemizle iyi olmayı ister ancak tartışmaları engellemek için gerekli araçlardan yoksunuz.Hayatımızın anlamlı olmasını ister ancak sosyal baskının bizi yönetmesini engelleyemeyiz.Mutluluk ister ancak hatalar yaparız.
İbranicede günahın karşılığı bir kelime yoktur.Tora’da günah için kullanılan “Het” kelimesi “Hedefini şaşıran ok” anlamındadır. Okçu ” kötü” değildir. Yalnızca yeteneğinin, konsantrasyon eksikliğinden hata yapmıştır.
İnsanın problemi , yaşamdan ne istediğimiz hakkında yanılgıya düşmesidir.Bu yüzden, Tanrı her zaman bizim dikkatimizi çekmeye çalışarak kötü dönüşler yapmamızı engellemeye yardım eder. Bunun farkında olmadığımızda çok önemli dersleri kaçırmaktayızdır.
Bu Yahudiliğin C ‘ sidir.

Yahudiliğin D’si

( Yahudilik’te 3 harf (ABC) yeterli değildir. )
En büyük hata eğitim almamaktır. Çoğunlukla ne tür bir eğitim alırız ? Matematik,edebiyat,astronomi,coğrafya ,v.s...
Ancak tüm bu eğitim tamamlandığında biz halen kim olduğumuzu, niçin yaratıldığımızı veya ne için yaşadığımızı bilmiyoruz. Ve eğer kendinizi bilmezseniz çok şey bilmiş sayılmazsınız.
Yahudilik şöyle der : YAŞAM için ögren ! O bilgi kendi içinizde saklidir.Melek size ögretmiştir,
Şimdi niçin yaratildiginizi keşfedin. Yaşamin amacini anlayin ve onu elde etmeye çalişin.
Bu Yahudiliğin “D” sidir.

Yahudiliğin E’si

Tanrı’nın bizi zevk almamız için yarattığını söylerken, işyerindeki sıkı bir çalışma yılı sonunda alınan 2 hafta izin yapmaktan mı bahsetmekteyiz ? Hayır. Bu zevk tatilden geri dönüldüğünde trafikle boğuşmaya başladığınız anda bitecektir.
Maximum zevk elde etmek için Tanrı bize Tora’yı verdi.
Tora’nın değişik şekillerde tanımlandığını duymuşsunuzdur.Kanun, gelenek, kurallar gibi..
Gerçekten Tora’nın kelime anlamı “talimat” demektir. Örneğin “Torat Hanehiga = Sürüş talimatları” demektir.Bizim Tora’mız da “Torat Hayim = Yaşam talimatları” dır.
Çocuklarınıza yaşam hakkında bildiğiniz tüm bilgileri aktarmak için elinizden geleni yaparsınız.Ve onlara :
“ Okumayı ve yazmayı öğrenmelisin “ dersiniz.
“Kimin buna gereksinimi var ? Ben ligin en büyük futbol oyuncusu olacağım !”
“ Fakat bazen bir mektup yazmak veya bir gazete okumak isteyebilirsin “
“ Merak etme anne,ben superstar bir oyuncu olacağım zaman özel sekreterlerim benim yerime bunları yapacaklar.Şimdi benim için antreman yapmak daha önemli !”
Bu dialogdan sonra iyi ebeveyn ne yapar ? Kendi fikirlerinizi belirtmek ister ve başina vurarak:
“ Otur, Oku ve Yaz !” dersiniz.
Göklerdeki Baba’mız da aynı şeyi yapar.Bize Tora’yı verdi.Meleğin bize doğmadan önce öğrettiği aynı yaşam direktiflerini. Mutlu bir evlilik, iyi bir kariyer, manevi gelişme ... için gerekli araçları.

Kelimelere Odaklanmak

Tora bize kapılarımıza Mezuza takmamızı öğretir.Ancak mezuza genellikle bir gelenek ve belki de hayaletlerden koruyucu bir obje olarak görülür.
Mezuzayı açın ve içindekileri okuyun.Yaşamın en büyük mutluluğunu öğreneceksiniz.Nasıl mutlu olunur , nasıl insanlığı sevebilir ve Tanrı'ya bağlanabiliriz herşey içinde yazılıdır. Evin içine girdiğinizde ve çıktığınızda mezuzayı öpün.Bunu mekanik bir şekilde yapmayın sözlerini düşünün va asla yaşamınızın anlamını kaybetmeyin .

Hatırla

Yahudiliğin "A" sı : Bizim bilmemiz gereken herşeyi melek bize öğretti.Bu yüzden gerçeği bulduğumuzda onu tanırız.

Yahudiliğin "B " si : Tanrı bizi hayattan maximum zevk almamız için yarattı.

Yahudiliğin" C " si : Biz günahkar değiliz, sadece hata yapmaktayız.

Yahudiliğin " D" si : Hataları önlemek ve potansyelimize erişmek için yaşam hakkında
eğitim alın .

Yahudiliğin " E " si : Tora bizim yaşam direktiflerimizdir.

[GÖZLEM]

Şehita: Kesim


Kaşer olduğu bilinen bir hayvan silahla avlanarak ya da başka bir yolla öldürülerek rahatça yenilemez. Kaşer olduğuna dair işaretleri taşıyan bir hayvanın önce Kaşer bir şekilde kesilmesi gereklidir. Kesim işini yapan dini uzmana 'Şohet' adı verilir.

Şohet, basit bir kasaptan çok farklıdır. Şehita [1] kuralları oldukça geniş ve karmaşıktır. Şohetin, hayvanın fizyolojisi hakkında bilginin dışında, kesim sırasında dikkat etmesi gerekli bir çok nokta ile ilgili dini bilgilere de ihtiyacı vardır. Bunun yanında temel Yahudilik kurallarına sıkı bir şekilde bağlılığı büyük önem taşır. Bir Şohet, ancak yetkili bir Bet-Din'in onayı sayesinde Kaşer kesim yapabilme yetkisine sahip olur. Bet-Din tarafından verilmiş bir Semaha'ya[2] sahip olmayan biri, Şehita kurallarını ne kadar iyi bilirse bilsin Şohet olarak yetkili değildir.

Şehita'dan önce Şohet, hayvanın belirli yerlerini kontrol eder ve Kaşeruta aykırı olmadığı kanısına vardığı takdirde kesime başlar. Veterinerlerin, muayene sonucunda temiz olduğunu söyledikleri, fakat Şohet tarafından kesilmesi reddedilen bazı hayvanların, Trefa olarak kesilmesinin ardından yapılan muayenede, iç organlarında hastalığa rastlanması birçok kez gerçekleşmiş bir olaydır. Bu, dini geleneğin, hayvanın sağlığı konusunda ne kadar isabetli kriterleri göz önünde tuttuğunun en açık belirtisidir.

Kesim için kullanılan bıçak özeldir. Ucu, hayvanın kesim öncesi zarar görmemesi için sivri değil, küttür. Bıçağın keskinliği, el tırnaklarının keskin yüz üzerinde gezdirilmesi ile ölçülür. Bu ölçüm sırasında, ufacık bir engebe bile olsa, o bıçakla Kaşer kesim yapılamaz ve bıçağın daha keskinleştirilmesi gerekir. Bu şekilde hayvan kesilirken acı çekmez. Zira bu derecede keskin bir bıçak kestiği zaman acı hissi vermez.

Hayvan kesildikten sonra, iç organları ve özellikle akciğerleri herhangi bir fizyolojik anormalliğe karşı incelenir. Zira bu tipte anormallikler, hayvanın Trefa olmasına sebebiyet verebilir. Şehita sonrasında tüm bu aşamaların ardından, Şohet tarafından ete Bet-Din'in 'Kaşer' damgası vurulur ve bu etler, Kaşer olarak kesilmiş etleri satan kasaplara gönderilir. Kasaplardan alışveriş yapılırken, telefonla sipariş vermek yerine, bu damganın bizzat kontrol edilmesi büyük önem taşır. Bu şekilde, yediğiniz etin bir kanguru ya da lamaya ait olmadığı konusunda içiniz rahat olacaktır.

[GÖZLEM]

YAHUDİ AİLESİ

Cocukların Yahudilik Korkusu ve Yahudi Olmak
Diğer Cocuklardan Farklı Olmak Anlamına Gelir mi?


Soru : Yahudi olmak arkadaslarimdan farkli olmam mi demektir ?

Yanit : iste size çocuğunuzla, insanlardaki fakliliklar ve benzerlikler konusunda konusmaya baslamak için iyi bir firsat.

Önce benzerlikler : Bütün insanlar Tanri'nin kullaridir,herkesin içinde Tanri'nyn bir parçasi olan ve bizimle paylastiği bir ruh vardır ve bütün insanlar saygi ve değer görmeye layiktir.insanlarin duygulari vardir,başkalarini incitebilirler veya incitilebilirler.

Farkliliklara gelince,çocuğunuza farkli olmak konusundaki duygularini sormaniz önemlidir.Farkli olmak ona neler hissettirmektedir.

Gelişimsel olarak , 8-18 yaşlari arasi özellikle zor zamanlardir.Bu yaşlarda gençler duygusal aciyla yüklü, kararsiz ve endişe dolu olup, akranlari tarafindan kabul görmeyi şiddetle arzu ederler. Başka hiçbir sey umurlarinda değilmis gibidirler.

Onlarin yaşamlarindaki bu olağan aşiri heyecanli ve acili dönemlerini saygiyla karsilamalisiniz.Kendi ergenlik ve gençlik yillarinizi hatirlayin ve çocugunuza saygi duyun.

Çocuğunuzun bu ciddi endişesini, kendisinden beklenilen nitelikte olduğunu ispat edememe, mükemmel olamama ya da kabul görmeme korkusunu hafife almamak hayati önem taşyr.O halde, Yahudilik açsindan farkli olmak sorusunun , ciddi ve hassas bir mesele olmasi çok doğaldir.

Çocuğunuzla yapacağiniz tartişma aşağidaki noktalari içermelidir :

- Kendi endişesinin mantiklilğıni onaylayan samimi bir ifade .

- Bu konu ile ilgili olarak sizin kendi duygularinizi belirten kişisel yorumlariniz

Bunun için, kendinizle ilgili olarak daha çok düşünmeye gereksinim duyacaksiniz.Kendinize, kendi Yahudilik'inizle ilgili olarak neler hissettiğinizi sormalisiniz. şimdiki hisleriniz gençliğinizde hissettiklerinizle ayni ya da farkli mi ? Buna değdiğini hissediyor musunuz ? Gurur duyuyor musunuz ? Azinlikta olmak sizin açinizdan kabul görüyor mu , ya da yilbaşinda evini süslemeyen , penceresinde menora olan ender kişilerden biri olmak...
Yahudilikle ilgili başarilarda ve değerlerde, Yahudi olmanin zevkini ve gururunu çocuğunuzla paylaşmak, onun da bu duygulari benimsemesine çok yardimci olacaktir.

Her insanin kendi misyonunun , topluma ve Tanri'ya karşi sorumluluğu olduğu düşüncesi

Bu dünyadaki farkliliklar , bir orkestradaki farkli enstrümanlara benzer. Her enstrümanin farkli bir rolü vardir, ancak hepsi güzel bir senfoni için gereklidir. Biz Yahudiler misyonumuzla inanilmaz derecede gurur duyabiliriz.Tektanricilik , bati uygarliğnin hazinesi olan değerler, hayatin kutsalliği, Tora , Tanri ile kurulabilecek kişisel, sevgi dolu ve samimi bir ilişki , misyonumuzun içerdiği armağanlardir. Ve misyonumuz devam etmektedir - "Uluslarin isisi" - olma misyonu...

O halde çocuğunuzla konusmanizin ana temasini en iyi sekilde tarif etmek gerekirse, bunu farkli olmanin zor olduğunu kabul eden bir yaklaşim ve tavir olarak ifade edebiliriz. Ancak toplumdaki farkliliklarin müziğin güzelliğini ve bizim şarkimizin, Yahudilerin sarkisi ve 3000 yildir söylenen , notalari hala çoşkulu hala umut , kutsallik ,neşe ve sevgi dolu Tora'nin sarkisinin güzelliğini arttirdiğini kabul ederek ...